Eredivisie in Cijfers: Speelronde 8

Afgelopen weekend was er zoals bekend geen Eredivisie voetbal, maar mochten we zien hoe het Nederlands elftal werd uitgeschakeld in de kwalificatie voor het WK. Dit leidde tot een discussie artikel over de vraag of het Nederlands elftal ooit nog een structurele topploeg kan worden. Hoewel reacties op dit onderwerp natuurlijk nog van harte welkom zijn, hervatten we deze week natuurlijk de gewone dienst met een nieuwe editie van Eredivisie in Cijfers.

Spelers

Voor de interlandperiode domineerden Ajacieden de individuele lijstjes en waren Feyenoorders de grote afwezigen. Aangezien we bijna een kwart van de competitie gespeeld hebben vinden er weinig schokkende verschuivingen meer plaats. Het is dus niet te verwachten dat, gezien de grote voorsprong van Klaas-Jan Huntelaar en Hakim Ziyech, zij in deze speelronde werden ingehaald.

Tabel 1 stelt dit in het geval van Huntelaar ook vast. Sterker nog, hij wist zijn saldo in de 67 minuten die hij speelde iets te verbeteren. Desalniettemin is Wout Weghorst iets dichterbij gekomen, dankzij de mogelijkheden die de Groningse verdediging hem (in met name de eerste helft) toestond.
De laatste kolom van deze tabel geeft het aantal Non-Penalty Goals per 90 minuten weer. De exclusie van penalty’s verklaart het lage saldo van Mimoun Mahi, die inmiddels drie penalty’s heeft verzilverd. Dit geeft ook weer dat Huntelaar niet efficiënt met zijn kansen omgaat. In ieder geval niet in vergelijking met Jürgen Locadia, Fran Sol, Cyriel Dessers en de duidelijke uitblinker Hirving Lozano.
Voor de key passes en assists ligt het iets anders. Zoals in Tabel 2 te zien is, is er hier wel een grote verschuiving. Deze verschuiving kondigden we in de vorige editie al aan. Brandley Kuwas was dit weekend misschien niet de grote man bij Heracles, hoewel hij absoluut niet slecht speelde. Voor hem was echter de grote winst dat hij genoeg minuten speelde om in aanmerking te komen voor onze ranking.

Een ander verschil met de ranking van de meest actieve schutters is de effectiviteit van de koploper. Hoewel Kuwas en de geblesseerde Marko Vejinovic per key pass meer assists afleveren, doet Ziyech niet veel voor hen onder. Dit is mede te danken aan zijn twee assists tegen Sparta; een wedstrijd waarin hij maar liefst tien key passes gaf (een persoonlijk record).
In de combinatiestand was vorige ronde een foutje geslopen waardoor Hirving Lozano teveel keypasses toegeschreven kreeg. Dit is deze week in Tabel 3 rechtgezet, waardoor de Mexicaan zonder te spelen toch een lagere totaalscore krijgt.

Daarnaast zien we mooie stijgingen voor Locadia en Gastón Pereiro en Weghorst. Om hen echter de titel speler van de week toe te wijzen gaat wat ver, aangezien PSV pas na een rode kaart voor VVV wist weg te lopen, en AZ zijn kansen niet wist af te ronden. In plaats daarvan kiezen we voor de eerder geprezen Hakim Ziyech als speler van de week, die na een moeilijke seizoenstart, nu echt los lijkt te zijn.

Teams

Dit weekend was er slechts een wedstrijd die een compleet andere uitslag had dan vorig seizoen. ADO Den Haag won vorig jaar met overtuigende cijfers thuis van Excelsior, maar verloor dit weekend met 1 – 2, mede doordat ze een uur in ondertal moesten spelen. Excelsior is daardoor het meest verbeterde team in Tabel 4.

Het grootste nieuws is echter dat er een nieuwe virtuele kampioen is. Doordat Feyenoord inmiddels vijf punten slechter is dan afgelopen seizoen, en PSV op plus twee staat, gaan ze in Rotterdam richting 77 punten, en in Eindhoven naar 78.
Ook in het nieuws: Ajax is niet langer de meest verslechterde ploeg. Doordat de Amsterdammers aan hun doelsaldo werkten, en FC Twente in Tilburg een punt verloor ten opzichte van vorig seizoen, is de rode lantaarn nu in Enschede te vinden.
Hoewel FC Twente zich gezien de stand zorgen moet gaan maken, kunnen ze in ieder geval moed halen uit hun spel. Met name hun verdediging doet het goed. Op Ajax, Feyenoord en FC Utrecht na is de Twentse xC de laagste in de competitie. Dit zie je voor een deel ook terug in de echte stand. Met twaalf tegendoelpunten is Twente gedeeld achtste in de competitie.
De problemen zijn meer te vinden in pech. Nummer tien Excelsior heeft exact hetzelfde doelsaldo als FC Twente, en een aanval die na het vertrek van Enes Ünal minder goed is dan afgelopen seizoen. Een volledig overzicht van de verwachte scores is te vinden in Tabel 5.

Wij zien Excelsior als winnaar van dit weekend. AZ en PEC Zwolle maken de positiewisseling van de vorige speelronde ongedaan. Echter, AZ wist ondanks alle kansen niet te winnen van FC Groningen, terwijl PEC in Rotterdam een punt haalde. Deze teams komen daarom niet echt in aanmerking voor het label winnaar/verliezer van de week.
Hetzelfde geldt voor NAC dat twee plaatsen steeg maar verloor van Roda JC, en Heracles dat Vitesse niet op de knieën kreeg. Vandaar dat Excelsior, mede in combinatie met de resultaten in Tabel 4, de logische winnaar is.

Bonus

De afgelopen weken hebben we in verschillende artikelen verwezen naar de zware tegenstand van SC Heerenveen in de maand oktober. Dat begon allemaal met een artikel waarin we teams indeelden op basis van de inschatting van bookmakers. Echter, de inschattingen van bookmakers vóór een seizoen zal zelden volledig kloppen met de werkelijkheid. Daarom kijken we deze week naar de werkelijke tegenstand.
Deze tegenstand meten we op basis van de weerstandspunten van een ploeg. De weerstandspunten zijn de som van de punten van de tegenstanders van een team. Hiervoor gebruiken we de echte stand, en niet onze xPunten uit Tabel 5. Stel bijvoorbeeld dat een team heeft gespeeld tegen PSV, Ajax en Feyenoord, dan krijgen ze voor die drie wedstrijden 21 + 16 + 16 = 53 weerstandspunten. Hoe meer weerstandpunten, hoe zwaarder het programma is geweest.
Aan het eind van het seizoen zijn de weerstandspunten niet belangrijk. Clubs met een gelijk aantal punten hebben automatisch hetzelfde aantal weerstandspunten. Iedereen speelt namelijk even vaak tegen dezelfde tegenstanders. Echter, tijdens het seizoen zijn weerstandspunten belangrijk om een correctie te maken op het aantal punten. De weerstandspunten zijn te vinden in Tabel 6.

Een aantal punten vallen op. Als eerste is er de laatste plaats van PEC Zwolle. Zij hebben relatief licht programma gehad. Hoewel ze tegen Feyenoord en Ajax hebben gespeeld, hebben ze ook al Sparta, Roda JC en FC Twente tegen gekregen. Dit impliceert dat ze het makkelijker hebben gehad om aan vijftien punten te komen dan Vitesse, en dat Zwolle het risico loopt om de komende weken een paar plaatsen te zakken.
Bovenaan ligt het wat dichter bij elkaar. Heracles heeft het zwaarste programma gehad met wedstrijden tegen vijf clubs in de huidige top zes. Samen met VVV zijn zij dan ook kandidaat om de komende weken iets te stijgen.
SC Heerenveen staat momenteel nog in de middenmoot van deze tabel. Echter, bij onze voorbeschouwing is de hele maand oktober meegenomen. Aangezien de Friezen nog wedstrijden tegen Vitesse en AZ krijgen zullen ze aan het eind van deze maand hoger staan.
Bij deze stand moet opgemerkt worden dat succesvollere teams automatisch lager op de lijst komen. Omdat zij meer wedstrijden winnen, kunnen hun tegenstanders minder punten verzamelen, waardoor de weerstandspunten relatief laag blijven.
Dit werkt ook de andere kant op. In amateurkleedkamers van minder succesvolle teams hoor je wel eens de dialoog ‘we hebben tot nu toe alleen maar gespeeld tegen teams die hoog in de competitie staan’, ‘ja, maar die teams staan hoog in de competitie omdat ze tegen ons moesten’.
Voor degradatiekandidaten Sparta en Twente heeft dit echter niet geleid tot een hogere ranking. Deze teams hebben én weinig punten, én relatief zwakke tegenstand gehad. Wat dat betreft is de situatie van Willem II rooskleuriger.

Vooruitblik

Met deze weerstandspunten in gedachten kijken we vooruit naar speelronde negen die aanstaande vrijdagavond wordt afgetrapt.

• FC Groningen speelt thuis tegen Willem II. Dit is op basis van xG de wedstrijd tussen de zwakste verdediging en de zwakste aanval in de competitie.

Op zaterdag zijn er vervolgens vier wedstrijden.

• Ondanks het lichte schema tot op heden treft PEC Zwolle met NAC Breda opnieuw geen hoogvlieger. Dat wil niet zeggen dat het een makkelijke wedstrijd wordt, zeker aangezien ze naar Brabant mogen.
• In Rotterdam wordt de derby gespeeld tussen Excelsior en de nieuwe nummer achttien Sparta.
• In Venlo wordt op hetzelfde moment een wedstrijd gespeeld tussen twee teams die in speelronde acht beiden een speler van het veld gestuurd zagen worden. VVV ontvangt namelijk ADO Den Haag.
• Nadat ze het in Tilburg niet wisten te bolwerken krijgt FC Twente nog een degradatiekandidaat tegen. Dit keer mogen ze het thuis opnemen tegen Roda JC.

De overige vier wedstrijden zijn logischerwijs op zondag.

• Voor Heracles wordt de top zes gecompleteerd, aangezien ze uit naar Eindhoven mogen om koploper PSV punten af te snoepen.
• Om 14.30 is de volgende topper van het seizoen. Feyenoord ontvangt Ajax. De verliezer van deze wedstrijd kan na deze speelronde mogelijk acht punten achterliggen op de koploper.
• AZ doet dit seizoen duidelijk een gooi naar plaats vier op de ranglijst. Het is aan FC Utrecht om in Alkmaar te bewijzen dat ze de klappen tegen Twente en PSV nu echt te boven zijn. Als Utrecht punten verliest dan klimt AZ virtueel (Tabel 4) naar plaats vier.
• De afsluiter vindt plaats in Heerenveen waar de Friese ploetermaand verder gaat met een thuiswedstrijd tegen Vitesse.

Na deze ronde zijn wij natuurlijk weer terug met de negende editie van Eredivisie in Cijfers!
Noot: Statistieken in dit artikel zijn mogelijk gemaakt door Opta en geraadpleegd via WhoScored.