7 voorspellingen voor het restant van de Eredivisie

De wintertransferperiode zit er bijna op en de blikken van Eredivisie supporters richten zich langzaam op de climax van het seizoen 2021/22. Deze grote vragen worden de komende maanden beantwoord: wie wordt er kampioen en wie degradeert; wie gaat er beter presteren en wie valt terug? Een kijkje in de onderliggende statistieken leidt tot zeven voorspellingen voor de tweede seizoenshelft.

Voorspelling 1: Heracles, Sparta en PEC eindigen hoger dan ze op dit moment staan

	Puntenaantal	xPTS	Plaats op de ranglijst	xRANK
Heracles Almelo	20	28,4	14	8
Sparta Rotterdam	14	22,8	16	11
PEC Zwolle	12	21,9	18	12

Allereerst de clubs waarvan we een positieve ommedraai kunnen verwachten. Fans van Heracles Almelo, Sparta Rotterdam en PEC Zwolle hebben recht om te hopen op een tweede seizoenshelft met veel meer gejuich. Alle drie deze clubs hebben meer dan acht punten minder behaald dan verwacht. 

Heracles staat momenteel veertiende op de ranglijst met twintig punten. Naar verwachting volgens de expected points statistiek (xPTS) hadden dat er 28,4 moeten zijn, gebaseerd op de kansen die Heracles dit seizoen voor en tegen heeft gekregen. Volgens de verwachte ranglijst staat Heracles dan ook achtste. Op basis van de eerste seizoenshelft had Heracles dus in het linkerrijtje kunnen staan, in plaats van net boven de degradatiestreep.

Ook Sparta en PEC zouden veel meer punten behaald moeten hebben. Deze beide clubs staan respectievelijk zestiende en achttiende. Gebaseerd op hun kansen hadden dit de elfde en twaalfde plek moeten zijn. Een enorm verschil dus, wat hen in plaats van grote degradatiezorgen een relatief probleemloos seizoen had kunnen opleveren.

We kunnen op basis van deze onderliggende statistieken dus verwachten dat Heracles, Sparta en PEC zullen klimmen in de ranglijst. Echter, daarvoor moeten wel de valkuilen van de eerste seizoenshelft voorkomen worden. Daarom is het interessant om te zien waar het probleem zit.

	Goals	xGF	Goals tegen	xGA
Heracles Almelo	22	29,6	27	28,1
Sparta Rotterdam	16	18,9	31	27,1
PEC Zwolle	12	19,7	32	31,3

In het geval van Sparta scoort de club drie goals minder dan verwacht, terwijl het er vier meer tegen kreeg dan verwacht. De Rotterdamse club zal dus aan beide uiteinden van het veld beter moeten gaan presteren. Dit dubbele probleem is lastig op te lossen met een gerichte aankoop, maar Sparta heeft het voordeel dat het met een kleine stap in scherpte in de buurt van beide doelen hen al snel richting hun onderliggende potentie brengt.

PEC en Heracles daarentegen hebben een duidelijk probleem: beide clubs scoren te weinig. PEC heeft kansen gecreëerd evenredig aan negentien goals, maar dat is omgezet in slechts twaalf goals. Bij Heracles zijn deze getallen 29 verwachte goals en 22 daadwerkelijke goals. 

In januari heeft vooral PEC goede zaken gedaan om hun probleem op te lossen. Slobodan Tedic en Gervane Kastaneer scoorde beiden nul goals uit een gecombineerde expected goals van ruim vijf. Om dat gebrek aan scherpte voor de goal op te vangen zijn Max de Waal en Oussama Darfalou aangetrokken van Jong Ajax en Vitesse. Deze spelers zijn gehaald om de doelpunten brengen die PEC tot nu toe zo gemist heeft. 

Voor Heracles wordt het een lastiger verhaal. De club kreeg te maken met het wegvallen van Rai Vloet, die een groot gedeelte van de productie van vorig seizoen verzorgde met zestien goals. Tevens is Delano Burgzorg, goed voor vier goals dit seizoen, deze winter vertrokken. 

Om deze gaten op te vullen heeft Heracles spits Samuel Armenteros voor de derde maal in zijn carrière teruggehaald naar Almelo, waar hij in 2016/17 negentien keer het net vond. Het wordt afwachten of hij deze prestatie op zijn 31ste kan repliceren, om het gat tussen de xG en goals van Heracles te dichten.

Al met al kan een stijging op de ranglijst door het grote verschil in onderliggende statistieken en de prestaties zeker verwacht worden, maar waar de clubs uitkomen zal liggen aan hun omgang met de specifieke problemen die tot nu toe succes in de weg hebben gestaan.

Voorspelling 2: Twente, Vitesse en Cambuur eindigen lager dan ze op dit moment staan

	Puntenaantal	xPTS	Plaats op de ranglijst	xRANK
Cambuur	30	18,3	8	17

Dan de clubs waar we minder van moeten verwachten dan ze tot nu toe gepresteerd hebben. In deze categorie steekt Cambuur er met kop en schouders bovenuit, de club zou een regelrechte vrije val kunnen ondergaan in de tweede seizoenshelft. De club uit Leeuwarden heeft bijna twaalf punten meer behaald, dan wat het de kansen in hun wedstrijden zouden doen verwachten. Door deze gigantische overprestatie is Cambuur terug te vinden op de achtste plaats, terwijl hun verwachte positie de zeventiende plek is.

	Goals	xGF	Goals tegen	xGA
Cambuur	33	23,7	40	41

Cambuur heeft bijna tien goals meer gemaakt dan verwacht dit seizoen; een geweldige prestatie. Jamie Jacobs en Roberts Uldrikis leiden de dans, zij namen beiden vijf goals voor hun rekening uit een gecombineerde xG van onder de zeven. Dit fenomeen is terug te vinden in een groot deel van de selectie bij Cambuur: meer goals maken dan verwacht. Dit zou deels kunnen komen doordat het lastig het is om countervoetbal in xG te verwerken. 

Cambuur zit in aanvallend opzicht in een geweldige flow, de club maakte voor elk verwacht doelpunt bijna anderhalve goal. Het gat tussen xGF en de daadwerkelijke goals voor van Cambuur is echter zo groot dat het lastig wordt om deze prestaties vol te houden. Hopelijk voor de fans van de club uit Leeuwarden gaat dat toch lukken, want als die uitzonderlijke vorm onderbroken wordt zal de club snel gaan dalen op de ranglijst.

Doordat Cambuur nu al ver boven de degradatiestreep staat zal het naar alle waarschijnlijkheid overleven dit seizoen,maar de statistische voorspelling is dat het gedurende de tweede seizoenshelft vrijwel zeker zal afzakken op de ranglijst.

Voorspelling 3: Fortuna degradeert en Willem II is niet uit de problemen

	Puntenaantal	xPTS	Plaats op de ranglijst	xRANK
Willem II	18	18,9	15	15
Fortuna Sittard	13	16	17	18

Het worden spannende maanden onderin. Voor Fortuna Sittard lijkt de strijd gestreden. De club staat met een punt voorsprong op PEC Zwolle zeventiende, maar presteert niet even ver onder de verwachtingen gebaseerd op de statistieken. Sterker nog, als Fortuna de verwachte zestien punten had behaald, had dat een laatste plek betekend op de voorspelde ranglijst. 

Om voor een ommedraai te zorgen heeft Fortuna onder andere Dimitrios Siovas gehaald, een ervaren La Liga verdediger. Ook Charlison Benschop werd binnengehaald om voor gevaar voorin te zorgen. Behalve als de directe impact van deze spelers enorm is, wordt de weg richting lijfsbehoud ondanks de versterkingen erg lang. De voorspelling is dan ook dat Fortuna degradeert. 

Ook Willem II zou wel eens ernstig in de problemen kunnen komen. Op dit moment staat de club uit Tilburg precies op de verwachte vijftiende plaats met een puntje minder dan verwacht, achttien. Uit voorspelling 1 bleek dat de PEC en Sparta, die op dit moment onder Willem II staan, boven hen hadden gestaan gebaseerd op gecreëerde kansen voor en tegen. Voor de tweede seizoenshelft is de verwachting dan ook dat deze clubs zullen stijgen. 

Tegelijkertijd zijn de clubs die onder de Willem II verwacht werden zijn het eerder genoemde Cambuur en RKC Waalwijk. Het probleem voor de Tilburgers is dat het als zeventiende voorspelde Cambuur twaalf punten voorsprong op hen heeft. Deze voorsprong zal waarschijnlijk niet meer uit handen gegeven worden. 

RKC had met 18,6 verwachte punten ongeveer gelijke kansen als Willem II in de eerste seizoenshelft, maar heeft ook een voorsprong van vier punten te verdedigen. Onderin, waar elk punt telt, is dit een niet weg te wuiven marge.

	Goals	xGF	Goals tegen	xGA
Willem II	18	19,5	39	35,2

Willem II staat dus voor een lastige opgave. Om die opgave tot een goed einde te brengen hebben de Tilburgers onder andere Jizz Hornkamp aangetrokken van FC Den Bosch, die dit seizoen goed was voor vijf goals in de Eerste Divisie.

Uit hun onderliggende statistieken blijkt echter dat Willem II te kampen heeft met een dieper probleem: aan beide zijden van het veld wordt er net iets minder gepresteerd dan verwacht, maar wat verwacht werd is wellicht niet goed genoeg om boven de streep te blijven staan. Willem II zal ook gewoonweg meer moeten creëren en minder moeten weggeven in de tweede seizoenshelft.

De toevoeging van Hornkamp zou met die paar goals extra uit de gecreëerde kansen net het verschil kunnen maken aan het einde van het seizoen, maar de voorspelling is dat Willem II het lastig zou kunnen krijgen.

Voorspelling 4: Ajax wordt kampioen en PSV en Feyenoord strijden om plek twee

	Puntenaantal	xPTS	Plaats op de ranglijst	xRANK
Ajax	48	49,5	1	1
PSV	46	41	2	3
Feyenoord	42	42,4	3	2

De titelrace is op dit moment bloedstollend. De vorige speelronde ging Ajax door winst uit bij PSV over de Eindhovenaren heen op de ranglijst. Desondanks is het puntenverschil tussen de nummers een en twee slechts twee punten na twintig wedstrijden. 

Volgens de statistieken zou dit gat aanzienlijk groter kunnen zijn aan het einde van het seizoen. Ajax presteert namelijk net onder het verwachte aantal punten, met 48 daadwerkelijke punten in vergelijking met 49,5 verwachte punten. PSV daarentegen presteert ruim boven verwachtingen, hun 46 punten zijn er vijf meer dan de verwachte 41. 

Sterker nog, Feyenoord zou het gat met de Eindhovenaren wel eens kunnen dichten. De Rotterdammers presteren volgens verwachting en hun daadwerkelijke en verwachte puntenaantal van 42 is zelfs boven dat van PSV. De onderliggende statistieken voorspellen dus dat de titelstrijd niet spannend meer zal zijn tegen het einde van het seizoen. De strijd voor plek twee zou echter wel spannend kunnen worden.

Voorspelling 5: Haller wordt topscorer, Pavlidis en Douvikas maken er meer, Til en Antony juist minder

	Goals	xG
Sébastien Haller	12	13,7
Bryan Linssen	11	9,09
Loïs Openda	11	8,92
Guus Til	11	8,24
Vangelis Pavlidis	7	9,49
Antony	7	3,77
Anastasios Douvikas	5	7,94

De topscorerstitel is felbegeerd en op dit moment erg spannend. Sébastien Haller heeft met twaalf de meeste goals gemaakt, maar hij wordt op de voet gevolgd door Loïs Openda, Guus Til en Bryan Linssen, die er allen elf gemaakt hebben. 

Volgens de statistieken zal ook deze race een duidelijke winnaar hebben aan het einde van het seizoen. Het verwachte aantal doelpunten van een speler gebaseerd op zijn kansen is de zogenaamde expected goals statistiek. Door middel van die statistiek kunnen we een voorspelling doen voor het aantal doelpunten wat een speler gaat maken in de tweede seizoenshelft.

Haller presteert duidelijk het beste in die statistiek, met 13,7 xG is zijn totaal ruim hoger dan dat van zijn naaste belagers in het topscorersklassement. Geen enkele andere speler in de Eredivisie komt boven de 10 xG uit en Haller zal naar alle waarschijnlijkheid topscorer worden, omdat zijn concurrenten voor de topscorerstitel allen ruim boven verwachtingen presteren, iets wat vaak niet over langere periodes aanhoudt. 

De xG statistiek vertelt ons ook iets over de spelers van wie er meer of juist minder goals verwacht kunnen worden gedurende de rest van het seizoen. Vangelis Pavlidis en Anastasios Douvikas vallen beiden in die eerste categorie. De zeven goals van Pavlidis zijn er 2,49 minder dan verwacht. 

Bij Douvikas is het verschil tussen zijn prestaties en de verwachtingen zelfs nog groter. Hij maakte er vijf ten opzichte van een xG van 7,94. Een verschil van bijna drie goals dus. Voor beide spelers is het te hopen dat ze hun vorm dip te boven komen in de tweede seizoenshelft, kansen krijgen ze in ieder geval genoeg.

Spelers waarvan we juist minder moeten verwachten zijn Guus Til en Antony. Til maakte 11 doelpunten uit 8,24 xG en Antony maakte er 7 uit 3,77 xG. Beide spelers waren dodelijk bij elke kans die ze kregen in de eerste seizoenshelft, maar het zou kunnen dat ze vaker droog komen te staan zodra hun ijzersterke vorm wegvalt, omdat ze gewoonweg niet de hoeveelheid kansen krijgen om hun productie op de lange termijn vol te houden.

Voorspelling 6: Tadic wordt assistkoning, Sugawara en Wijndal geven er voortaan evenveel

	Assists	xA
Dusan Tadic	14	12,23
Cody Gakpo	9	6,29
Steven Berghuis	7	4,77
Owen Wijndal	7	3,89
Issa Kallon	6	1,51
Yukinari Sugawara	2	3,84

De tweede populaire spelersstatistiek is xA, dit houdt bij hoeveel in assists de kansen die een speler creëert voor zijn medespelers zich gemiddeld genomen zouden moeten vertalen. In deze categorie leidt Dusan Tadic al jaren de Eredivisie en ook dit jaar zal daar geen verandering in komen. De Serviër presteert tot nu toe net iets boven zijn onderliggende statistieken, maar er kan met vrij veel zekerheid voorspeld worden dat ook een kleine terugval in de tweede seizoenshelft er niet toe zal leiden dat Tadic nog ingehaald wordt.

Cody Gakpo, Steven Berghuis en Owen Wijndal, tweede en gedeeld derde op de assist ranglijst, presteren allen namelijk boven hun onderliggende statistieken. Issa Kallon van Cambuur spant de kroon op dat gebied, de geboren Zeistenaar gaf al zes assists terwijl dat er op basis van de kansen die hij voor ploeggenoten creëerde maar anderhalf hadden moeten zijn. 

Kallon mag zijn ploeggenoten dus bedanken dat ze zo goed met zijn voorzetten omgaan, iets wat bij heeft gedragen aan hun overprestatie in puntenaantal. Toch kan niet verwacht worden dat hij dit moyenne aan assists volhoudt.

De backs van AZ, Owen Wijndal en Yukinari Sugawara liggen op dit moment ver uit elkaar qua het aantal gegeven assists. Wijndal gaf er al zeven, terwijl Sugawara tot noch toe op twee is blijven steken. De onderliggende statistiek xA is voor beide spelers echter vrijwel gelijk, 3,89 xA voor Wijndal tegenover 3,84 xA voor Sugawara. 

Hierbij is interessant dat het verschil dus niet ligt in de afgeleverde passes en voorzetten, maar hoe er met de kansen omgesprongen wordt die voortkomen uit die voorzetten. De statistieken voorspellen dan ook dat beide spelers in de tweede seizoenshelft ongeveer hetzelfde aantal assists zullen geven.

Voorspelling 7: NEC wordt negende, Van Wolfswinkel, Berghuis en Bruma gaan precies zo door

	Puntenaantal	xPTS	Plaats op de ranglijst	xRANK
NEC	26	25,5	9	9

Speler	Goals	xG
Ricky van Wolfswinkel	9	9,09
Bruma	5	5,01
Steven Berghuis	5	4,94

De voorspellingen tot nu toe hebben met name dingen aangekaart die wel eens zouden kunnen veranderen in de tweede seizoenshelft. Variatie met onderliggende statistieken springt er vaak ook het eerste uit. Maar statistieken zouden veel minder gerespecteerd worden als ze niet af en toe werkelijkheid worden. Daarom een ode met dank aan hen die precies doen wat ze moeten doen.

Allereerst NEC, de club uit Nijmegen staat momenteel negende met 26 punten. Op basis van hun statistieken zou dat negende moeten zijn met 25,5 punten. Ze staan precies op de goede plek dus. Halve punten bestaan helaas niet, anders hadden we op NEC kunnen vertrouwen om er 25,5 te halen. Hulde.

Ook onder de spelers zijn er uitverkorenen die precies doen wat hun statistieken aangeven. Ricky van Wolfswinkel staat stilletjes vijfde op de topscorerslijst met negen goals uit 9,09 xG. Steven Berghuis maakte er vijf uit 4,94 xG. Beide prestaties verdienen respect. Bruma is echter de absolute winnaar van de precies-zoals-xG-voorspelt bokaal: de PSV’er maakte vijf goals uit 5,01 xG. Het zou vrijwel onmogelijk zijn om het preciezer goed te doen al zou het hem van te voren verteld zijn. Hulde.

Nog een keer de zeven voorspellingen op een rijtje

1. Heracles, Sparta en PEC eindigen hoger dan ze op dit moment staan
2. Twente, Vitesse en Cambuur eindigen lager dan ze op dit moment staan
3. Fortuna degradeert en Willem II is niet uit de problemen
4. Ajax wordt kampioen en PSV en Feyenoord strijden om plek twee
5. Haller wordt topscorer, Pavlidis en Douvikas maken er meer, Til en Antony juist minder
6. Tadic wordt assistkoning, Sugawara en Wijndal geven er voortaan evenveel
7. NEC wordt negende, Van Wolfswinkel, Berghuis en Bruma gaan precies zo door