Wist je dat er op dit moment in de Duitse Bremerhaven hard wordt gewerkt aan een half miljard kostende superjacht? Waarschijnlijk niet, maar dat ding heet de ‘Solaris‘. Een lichtgrijs achtdeks superjacht, met een outdoor Beach club, gym, lift, heliplat, zwembad en jacuzzi.
En de nieuwe trotse eigenaar?
Wie anders dan FC Chelsea bezitter en multimiljardair Roman Abramovich.
‘Waarom godsamme maar één jacht?’
Moet hij ergens gedacht hebben toen hij zijn krantje zat te lezen op het bovendek van zijn 152 meter lange superjacht ‘The Eclipse’ met outdoor Beach club, gym, lift, heliplat, zwembad en jacuzzi.
Transfermarkt
Abramovich, de Russische Oligarch, kocht het Londense Chelsea FC in 2003 en gaf sindsdien meer dan een kleine twee miljard euro uit aan voetbaltransfers. Alleen dit jaar al zes transfers ter waarde van meer dan 270 miljoen euro. Laatste aankoop in dit rijtje van zes was de aanvallende middenvelder Kal Havertz van Bayer Leverkusen. Prijskaartje van deze middenvelder: Een slordige 80 miljoen euro.
Deze megatransfer van Havertz is natuurlijk geen uitzondering binnen de totaal ontspoorde voetbalmarkt. We hoeven voor een vergelijkbaar Chelsea transfer niet erg diep in het archief te duiken. Hiervoor maken we gemakshalve gebruik van de grootste transfersite op het web: Het Duitse transfermarkt.com. Een website ooit begonnen als hobbyproject, maar inmiddels uitgegroeid tot één van de grootste online transfer encyclopedieën ter wereld.
Even rondneuzen op de site. Kijk, hier hebben we al een joekel van een spelerswaarde gevonden. 40 miljoen euro:
Benjamin James Chilwell, speler van Chelsea sinds 2020, geboren op 21 December 1996 in Milton Keyne, UK. Waar dat dan ook mag liggen? Eerste professionele transfer van Leicester U18 naar Leicester U21. Wordt regelmatig gekieteld door makelaarsbureau ‘ICM Stellar Sports’ en krijgt zijn ‘ballie pattas’ van sportbedrijf Nike.
Erg handig dus, dat online platform van transfermarkt.com. Alles bij elkaar een site met een gigantische schat aan informatie. Toch is het zaak om een tweetal kanttekeningen te plaatsen bij het gebruik van deze transfer website. Waarbij vooral de tweede kanttekening binnen dit artikel wat verder uitgewerkt zal worden.
Follow the Money
De eerste kanttekening heeft het onderzoekplatform follow-the-money al goed beschreven in het artikel. Dat stuk van follow-the-money had als titel: Hoe de voetbalnerds van Transfermarkt per ongeluk de taxateurs van Europese topclubs werden.
Het onderwerp ging vooral over de bullshit berekening van spelerswaardes. Niet dat ze bij transfermarkt.com een echte BS-berekening gebruiken voor spelerswaarde, want er komt geen predictief algoritme aan te pas.
Wat het dan wel is? Vooral mensenwerk.
Een subjectieve waarde-inschatting van een handjevol voetballiefhebbers bij elkaar. Het gaat ongeveer zo: liefhebber A denkt, “nou, die Kal Havertz dat is geen ‘klein bier’ hoor, die is echt wel 85 miljoen waard”. Liefhebber B weet het niet zo zeker met Havertz, en komt al twijfelend niet veel verder dan 75 miljoen.
Samen is dat een gemiddelde van 80 miljoen.
Een logisch gevolg van deze gemiddelde inschatting is dat spelerswaarden op de transfersite een behoorlijke bandbreedte kunnen hebben.
Die 80 miljoen Euro van Havertz. Tsja, dat had net zo goed 87 miljoen kunnen zijn of misschien 73 miljoen. Hoewel ik verder in het artikel gebruik maak van deze marktwaardes is het wel verstandig dit soort bedragen met een klein korreltje zout te nemen.
Follow the money or just follow the network
De tweede kanttekening: de website transfermarkt hangt van veel losstaande feitjes aan elkaar. Of anders geformuleerd: Het is ook weer niet echt een site die een dieperliggende ontwikkelingen bloot weet te leggen.
Daar heb je uiteindelijk wat meer doorwrochte analyses voor nodig. Een handige manier om die grote transferbulk op transfermarkt toch nog enigszins fatsoenlijk te kunnen overzien, is het gebruik van een SNA.
Huh, wat?
Een goede vraag! SNA, dat is een afkorting van Sociale Netwerk Analyse.
Dat is een analyse om relaties tussen spelers, clubs, en andere informatie te visualiseren.
Gewoon een analyse om al die afzonderlijke transferblokjes te kunnen verbinden tot een groter bouwwerk. Je krijgt hierdoor mogelijk wat sneller antwoord op vragen als:
Heeft een club een centrale rol binnen de transfermarkt?
Of is er bij sommige spelersmakelaars misschien sprake van een ‘old-boys-network’?
Vragen die in de huidige vorm van transfermarkt.com best lastig te beantwoorden zijn.
Klinkt deze uitleg misschien nog iets te abstract? Misschien.
Laten we daarom de gedachte achter deze analyse wat verder uitwerken. Ten eerste om het onderliggende fundament van netwerkanalyse te verduidelijken. En ten tweede om te laten zien wat de toegevoegde waarde van SNA zou kunnen zijn bij analyse van de transfermarkt.
We gebruiken hierbij de data van alle spelers op het EK 2020. We beginnen de uitleg voor het gemak met de spelers van het Nederlands Elftal. In onderstaande figuur zijn de club transfers van de Oranje spelers weergegeven.
Voor afbakening is er gekozen voor Oranje spelers met een huidige marktwaarde boven de 10 miljoen euro. Zoals al aangegeven is deze marktwaarde een ruwe subjectieve indicatie.
In de bovenstaande visualisatie zijn er twee aspecten van belang: de rondjes en de pijltjes.
Als eerste de rondjes. Hoe groter het rondje, des te hoger de totale marktwaarde van de betreffende club. De grootte van de rondjes wordt bepaald door alle in-en uitgaande transferwaardes van deze club bij elkaar op te tellen. De kleur van de rondjes is een uitkomst van een community algoritme.
Dat klinkt als een ‘nerd alert’ en dat is het ook.
In feite komt het er op neer dat we met dit soort algoritmes de onderliggende groepen wat beter in kaart kunnen brengen.
Je kunt je voorstellen dat sommige clubs een sterkere verbinding met elkaar hebben. Bijvoorbeeld omdat sommige grotere clubs een samenwerkingsverband hebben met een kleinere satellietclub.
Dit wordt dan binnen een netwerkanalyse ook wel een community genoemd. Deze community’s krijgen binnen een netwerkanalyse altijd dezelfde kleur.
Zo vormen in dit netwerk de clubs Ajax, Juventus, Barcelona, Everton, FC Groningen en Werder Bremen samen een mooi rood kliekje.
Als tweede zien we ook behoorlijk wat pijltjes tussen de clubs. Dit zijn de verbindingen. Of zeg maar gewoon: De transferrichting van de spelers.
Hierbij zien we dat sommige lijntjes wat dikker zijn aangezet. Dit zijn namelijk de transfers met een grotere marktwaarde. Die vette pijl van Ajax naar FC Barcelona? Dat is dus die enorme zak met geld die FC Barcelona betaalde voor Frenkie de Jong.
We gaan de sociale netwerk analyse eens praktisch toepassen op de data van transfermarkt. Vooral om te laten zien dat netwerkanalyse van toegevoegde waarde zou kunnen zijn bij het ontleden van de transfermarkt.
We gebruiken hierbij als voorbeeld de transfers van alle EK-spelers. De hamvraag die we gaan beantwoorden is de volgende:
‘Welke clubs spelen een centrale rol als we alle transfers van EK-spelers met elkaar gaan verbinden met een sociale netwerk analyse?’.
We beginnen eerst met wat beschrijvende statistieken om de context van de dataset wat beter te duiden. Daarna maken we de sprong naar een verdiepende netwerkanalyse.
De gebruikte transferdata is van 5 juni en bestaat uit een totaal van 619 EK-spelers met bijhorende 4611 transfers. De gemiddelde leeftijd ligt ergens rond de 27,4 jaar.
De oudste speler in het bestand is keeper Maarten Stekelenburg met 38 jaar op de teller.
De jongste speler op het EK is de 17-jarige Poolse middenvelder Kacper Kozlowski.
En er is nog iets merkwaardigs. Of beter… wat ik zelf merkwaardig vind, is dat er blijkbaar nog monogame relaties bestaan in deze wereld van vooral vieze vluggertjes.
De Italiaanse Giorgio Chiellini heeft al (hou je vast) ruim 16 jaar een relatie met de wat oudere dame Juventus.
En bij welke competities en clubs hebben de meeste spelers gevoetbald?
Deze vraag is redelijk makkelijk te beantwoorden. 179 spelers hebben minimaal één keer onder contract gestaan bij een Premier League club. Dat is bijna een derde van het totaal aantal EK-spelers.
De Duitse Bundesliga volgt met 147 spelers op een gepaste afstand. En het Nederlandse voetbal? Dat heeft met 58 spelers in de Eredivisie nog wel enigszins een rol van betekenis.
Alleen bij de big 5 (de vijf grootste Europese competities), Championship en Premier Liga zijn er meer voetballers vastgelegd.
Op clubniveau zien we dat de meeste spelers (28 in totaal) bij Chelsea onder contract hebben gestaan.
Wel is het verstandig om hierbij te vermelden dat Chelsea een goed verdienmodel heeft gecreëerd rond het opleiden en verhuren van talentvolle spelers. Het is maar de vraag of ook alle 28 voetballers tegen een balletje hebben getrapt daar in London.
Chelsea wordt op de voet gevolgd door de andere grootmachten Bayern München (N=24) en Manchester City (N=21).
Het Nederlandse Ajax zien we op plek 15 terug met liefst 16 spelers op het Europees Kampioenschap.
Hoewel het aantal spelerstransfers een aanwijzing is van belangrijkheid (men noemt dit ook wel centraliteit) in het netwerk, is dit zeker niet de enige bepalende factor. Een andere belangrijke factor die aangeeft of een club centraal is in het netwerk is de hoogte van de transferwaarde.
Ik licht dit even toe met de onderstaande afbeelding.
In dit plaatje zijn de duurdere transfers (32 miljoen euro en meer) gevisualiseerd.
Met deze duurdere transfers scheiden we wat beter het kaf van het koren. Hierdoor wordt het iets makkelijker om een netwerk visueel te interpreteren.
Ajax heeft in dit netwerk twee uitgaande transfers. Real Madrid heeft zelfs acht inkomende en drie uitgaande transfers. Real Madrid heeft daardoor in vergelijking tot Ajax een grotere centraliteit.
Daarbij zien we ook nog een dikke transfer-pijl van Chelsea naar Real Madrid. Dat is de transfer van de Belgische voetballer Eden Hazard. Dit soort belachelijk dure transfers (150 miljoen euro) zorgen voor extra weging binnen de berekening van centraliteit.
En wie is dan de belangrijkste club in het transfernetwerk? Een verrassing?
Nee, niet echt. Ik zal het alvast prijsgeven. Het is Chelsea Football Club.
En hoe we dat bepaald hebben? Specifiek met een HITS algoritme.
Een HITS berekening is een analyse die de grote hoeveelheden transfers binnen het netwerk weet terug te brengen naar enkele harde cijfers.
Waarom dit soort algoritmes als we al gebruik kunnen maken van een visueel netwerk?
Stel je eens een groot netwerk met 100.000e pijltjes en rondjes voor. En dat al die transfer-pijltjes kriskras door elkaar heen lopen. Dan wordt het toch best lastig om op het blote oog te bepalen of een club belangrijk is.
Het is daarom altijd handig om een netwerk visualisatie om te zetten naar makkelijk afleesbare getallen.
Er zijn behoorlijk wat algoritmes om uit te kiezen binnen het gebied van netwerkanalyse. Voor het berekenen van centraliteit liggen er al 50 algoritmes voor het oprapen. Binnen dit artikel is de keuze gevallen op het HITS algoritme.
Dit algoritme trekt in zijn berekening een mooi scheidingslijn tussen uitgaande transfers (pijltjes van) en inkomende transfers (pijltjes naar).
Een onderdeel van dit algoritme is de hub score. De hub is een maat die uitdrukt welke clubs een belangrijke rol spelen in de verkopersmarkt (uitgaande transfers).
Het andere onderdeel van het algoritme heeft betrekking op de authority score.
De authority is het cijfer dat juist weer uitdrukt welke clubs belangrijk zijn in de kopersmarkt (binnenkomende transfers).
In het onderstaande tabel zijn de eerste 20 clubs gerangschikt op authority score.
Binnen de bovenstaande hub- en authority score vallen een aantal zaken op. Het is een mooi kapitalistisch gezelschap bij elkaar. Een machtcentralisatie van elite clubs met stijf bovenaan de geldverslindende machine van Roman Abramovich.
En of er een verklaring is voor deze ‘topdog’ centraliteit van Chelsea? Waarschijnlijk wel.
Dure transfers van Hazard (150 miljoen euro) en Havertz (80 miljoen euro) zullen wel een significante rol hebben gespeeld in het hits algoritme.
Niet dat de transfers van deze twee rennende Picasso’s op voetbalschoenen de enige verklaring is.
Het is vaak een optelsom van factoren.
Zo zal het intensief kopen en stallen van talenten ook wel een bijdrage hebben geleverd aan de eenzame hoogte van Chelsea.
Maar misschien is de beste verklaring nog wel: de bergen met geld van Roman Abramovich.
Want voor al die idealisten die nog steeds denken dat succes niet gekocht kan worden…Abramovich geeft je gewoon een dikke middelvinger vanaf zijn 152 meter lange boot. Roept vanaf het bovendek nog iets in het Russisch naar beneden en vaart daarna, heerlijk door op zijn door Gazprom aangedreven superjacht.
Tot slot
Geïnteresseerd geraakt in netwerkanalyse? En wil je zelf aan de slag hiermee. Dat kan. Ik heb de data van alle spelers op het Europees kampioenschap in een dashboard geïntegreerd. Dit dashboard is terug te vinden via onderstaande link.
👉 https://janmullenberg75.shinyapps.io/ek_2021/
Via dit dashboard kun je zien welk transfernetwerk zich aftekent tussen de clubs. Dit netwerk is reactief. Wat inhoudt dat het sterk luistert naar jouw opgegeven voorkeuren.
Deze voorkeuropties zijn aanwezig aan de linkerkant van het dashboard. Als eerste bevinden zich links bovenaan de slideropties: Marktwaarde tijdens transfer, huidige marktwaarde, hoogste marktwaarde, contractduur en geboortejaar van speler.
Er is ook een slider aanwezig om de dikte van de transfers wat meer accent te geven. Onder de sliders staan de categorische opties.
Hierbij is het mogelijk om te filteren op adviseur, alle transfers van spelers die onder contract hebben gestaan van bepaalde club, spelers positie en land op het EK.
In de netwerkvisualisatie zijn linksboven de opties id-clubs en community toegevoegd. Met deze functies kun je gericht inzoomen binnen het netwerk. De interpretatie van de netwerk visualisatie is eerder in het artikel al kort uitgelegd.
Helemaal bovenaan staan de tabs. Hier is het mogelijk om te kijken welke clubs er in het netwerk zitten. Bij clubtransfer informatie kun je kiezen uit binnenkomende transfers en uitgaande transfers. Bij speler informatie is zichtbaar welke spelers er in het netwerk aanwezig zijn. Het hits algoritme is terug te vinden onder het kopje geavanceerde netwerk statistieken.
Nog geen reacties
Geef je mening Cancel